اختلال اضطراب تعمیم یافته (Generalized Anxiety Disorder) نوعی اختلال فراگير است كه در آن، فرد به طور دائم درباره رويدادهای “آينده” نگران است و از آنها میترسد، موضوعی كه به نگرانی مزمن و بيمارگون درباره رويدادها منجر ميشود.
اصطلاح نگرانی به تمايل شناختی (cognitive tendency)، به فكر كردن دائمی درباره يک موضوع و ناتوانی در كنار گذاشتن آن اشاره دارد.
براي افراد مبتلا به اضطراب تعمیم یافته، نگرانی حالت فلج كنندگی پيدا ميكند و به منبع ناراحتی هيجانی شديد تبديل ميشود. برای مثال: فرد به طور دائم نگران است، هم در مورد مسائل عمده زندگی مثلا سلامت جسمی، اوضاع مالی و هم در مورد بسياری از مسائل كوچک زندگی روزمره، كه برای ساير مردم اصلا نگران كننده نيستند.
فرد احساس میكند نميتواند جلوی نگرانی خود را بگيرد. افراد مبتلا به اضطراب تعمیم یافته احساس میكنند كه نمیتوانند آغاز يا پايان دوره های نگرانی را تحت كنترل داشته باشند.
ملاک های تشخیصی اختلال اضطراب تعمیم یافته:
اضطراب و نگرانی بيش از حد كه در بيشتر روزها حداقل به مدت ٦ ماه، در مورد چند واقعه يا
فعاليت روی ميدهند مانند عملكرد شغلی يا تحصيلی.
فرد كنترل كردن اين نگرانی را دشوار ميداند.
اضطراب و نگرانی با سه یا بیشتر از شش نشانه زير ارتباط دارند. (در کودکان حتی اگر یکی از این نشانه ها را داشت باید به روان شناس مراجعه کرد)
بی قراری يا احساس عصبی و كفری بودن
به راحتی خسته شدن
مشكل تمركز كردن
تحریک پذیری
تنش عضلانی
اختلال خواب (مشكل به خواب رفتن، يا خواب بی قرار نامطلوب)
اضطراب، نگرانی، يا نشانه های جسمانی، باعث ميشوند فرد به رنج يا نابسامانی شديد بالينی در عملكرد اجتماعی، شغلی، يا ساير جنبه های مهم زندگی دچار شود.
اين اختلال ناشی از تأثيرات فيزيولوژيكی مواد مثل سوء مصرف مواد مخدر، دارو يا بيماری جسمانی ديگر نيست مثل پركاری تيروئيد.
این اختلال علائم مشترکی با دیگر اختلالات نیز دارد اما نباید این را با آنها اشتباه گرفت. به عنوان مثال:
ارزيابی منفی در اختلال اضطراب اجتماعی، جدايی از اشخاص دلبسته در اختلال اضطراب جدايی، يادآور های وقايع آسيب زا در اختلال استرس پس از سانحه، افزايش وزن در بی اشتهايی عصبی، تصور نقص هايی در ظاهر در اختلال بدشكلی بدن و در نهایت محتوای عقايد هذيانی در اسكيزوفرنی.
علل اختلال اضطراب تعمیم یافته:
نظریه بیولوژیک:
شواهد نشان ميدهد كه هم در اضطراب و هم در اضطراب تعميم يافته يک عنصر ژنتيکی وجود دارد، یعنی ممكن است این اختلال به ارث برسد.
كورتكس پريفرانتال ميتواند واكنش آميگدالا به محرک ها يا موقعيت های تحريک كننده را تحت تاثير قراردهد.
در يك تحقيق با MRI، مشخص شد در كرتكس پريفرانتال افراد مبتلا به اضطراب تعمیم یافته در واكنش به چهره های عصبانی فعاليت بيشتری صورت ميگيرد.
نظریه روان شناسی:
سوگيری در پردازش اطلاعات:
افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی معمولا سوگيری در پردازش اطلاعات دارند.
اين سوگيری باعث ميشود بيش از حد گوش به زنگ تهديدات باشند، برای خود منابع نگرانی بيشتری توليد كنند و به اضطراب خود تداوم دهند.
شناخت ها، باورها و فايده نگران شدن:
بعضی از اين باورهای غلط درباره نگران شدن عبارتند از :
انگیزه: نگرانی به آدمی انگيزه ميدهد تا كارهای ضروری را انجام دهد.
حل مشکل: نگران شدن يک روش موثر برای حل مشكلات است.
آمادگی: وقتی اتفاق بدی می افتد، اگر نگران شویم، برای از بين بردن آن آمادگی بيشتری خواهیم داشت.
اجتناب، پیش گیری: وقتي در مورد چيزی نگران ميشویم، بهتر ميتوانیم بفهمیم كه برای اجتناب يا جلوگيری از آن چه كار بايد بكینم.
صفات شخصیتی افراد نگران:
افراد نگران نميتوانند ترديد و بلاتكليفی را تحمل كنند، كمالگرا هستند و نسبت به پيامدهای منفی كارهای خود احساس مسئوليت ميكنند.
نظریه های اجتماعی-فرهنگی:
شرايط پر استرس، مثل فقر، اسكان نامناسب، پيش داوری، و تبعيض نيز ميتواند در ابتلا به اختلال اضطراب تعمیم یافته سهم داشته باشد.
اين اختلال در قشر كم درآمد جامعه دو برابر شيوع دارد.
همچنين در افرادی كه متاركه كرده اند، طلاق گرفته اند يا بيوه شده اند نيز فراوانتر است.
اين اختلال در سياهپوستان آمريكايی، مخصوصا زنان سياهپوست، رايج تر است.
درمان اختلال اضطراب تعمیم یافته:
مثل اكثر اختلالات اضطراب، ميتوان اضطراب تعمیم یافته را با دارو يا روان درمانی های استانداردشده، مثل درمان های شناختی-رفتاری يا با تركيبی از هردو، مورد مداوا قرار داد.
اما تصميم گيری درباره اين كه چه نوع درمانی مورد استفاده قرار گيرد معمولا مهم ترين مساله ای است كه روان شناسان بالينی با آن روبرو هستند، مخصوصا در مورد اختلالات فراگير، مثل این اختلال.
اگر كنترل سريع اختلال مهم باشد، دارو پيشنهاد خواهد شد.
در غير اين صورت، بايد روان درمانی استاندارد و طولانی مدت يا برنامه های خودياری ارائه شود.
دارو درمانی:
معمولا “بنزوديازپين ها” اولين داروهايی هستند كه برای درمان افراد مبتلا به این اختلال تجويز ميشوند.
از يک داروی جديد به نام باسپيرون نیز برای درمان اضطراب تعمیم یافته استفاده ميشود.
داروهای تری-سايكليک (سه حلقه ای)، و SSRI ها نيز برای درمان این اختلال استفاده ميشوند كه
بهتر از بنزوديازپين ها محسوب میشوند زيرا مثل آنها به اعتياد منجر “نميشوند”.
آنچه والدین باید در مورد OCD (اختلال وسواس فکری – اجباری) در کودکان بدانند
روان درمانی شناختی-رفتاری:
درمان شناختی-رفتاری برای اختلال اضطراب تعميم يافته معمولا از تعدادی عنصر تشكيل ميشود كه مهمترين آنها عبارتند از:
خود-نظارتی
آموزش ريلكسيشن
بازسازی شناختی
تمرين رفتاری
در خود نظارتی به درمانجويان آموزش داده میشود كه از الگوهای ثابت رفتاری خود و جرقه هايی كه باعث آغاز نگرانی ميشوند، آگاه شوند.
اين جرقه معمولا افكار فرد درباره رويدادهای آينده هستند، رويدادهايی كه احتمال وقوع آنها بسيار كم است مثلا، مرگ يكی از بستگان در تصادف رانندگی به هنگام رفتن به اداره.
آموزش ريلكسيشن روش خوبی برای مقابله با استرس مزمن در مبتلايان است.يكی از تكنيک های خاص در آموزش ريلكسيشن، آرام بخشی تدريجی ماهيچه هاست.
از بازسازی شناختی برای به چالش كشيدن سوگيری در پردازش اطلاعات در مبتلايان به اختلال اضطراب تعمیم یافته استفاده ميشود.