اختلال اضطراب عبارت است از يك حالت رواني يا بر انگيختگي شديد كه ويژگي هاي اصلي آن عبارتند از ترس، ترديد و نگراني مفرط.
ویژگی افرادی که به اختلال اضطراب دچار هستند:
ميزان ترس بسيار بيشتر از ميزان تهديد يا خطر است.
افراد دائما خود را در حالت ترس و نگراني ميبيند بدون آنكه علت آن مشخص باشد. بیشتر در اختلال اضطراب تعميم يافته يا بعضي اختلالات وحشت زدگي دیده میشود.
ترس و نگراني به طور مزمن وجود دارد و دائما فرد را رنج میدهند، تا جايي كه نميتواند زندگی روزمره خود را با حالت عادی پيش ببرد.
تفاوت های اختلال اضطراب در DSM_IV و DSM-5:
در DSM-IV ،اختلال وسواسي-اجباري (OCD) و اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) در طبقه دياگنوستيک يا تشخيصي اختلالات اضطراب قرار داده شده بود.
اما در DSM-5 برای هريک از اين دو نوع اختلال طبقه دياگنوستيك جداگانه اي تدارک ديده شده است:
اختلالات وسواسي–اجباري و اختلالات مربوط به آن
اختلالات مرتبط با استرس و تروما
در DSM-IV اختلال وحشت زدگی و آگورافوبيا يك اختلال محسوب ميشدند، اما در DSM-5 اين دو از هم جدا شده اند.
اختلال فوبیا اجتماعی در DSM-5 به اختلال “اضطراب اجتماعي” تغيير نام داده است.
سه اختلال به اختلالات اضطرابي در DSM-5 اضافه شده است. این سه اختلال اختلال لالی انتخابی، اختلال اضطراب جدایی و اختلال اضطراب ناشی از مواد نامیده میشوند.
اختلال استرس حاد كه در DSM-IV جزء اختلالات اضطراب بود در DSM-5 ديگر جزء اين طبقه نيست و به طبقه اختلالات مرتبط به استرس و تروما رفته است.
انواع اختلالات اضطراب:
- اختلال اضطراب جدايی
- اختلال وحشت زدگی
- آگورافوبيا
- فوبیاهای خاص
- لالی انتخابی(سلكتيو ميوتيسم)
- اختلال اضطراب فراگير
- اختلال اضطراب اجتماعی
- اختلال اضطراب ناشی از مواد یا دارو
ترس، اضطراب و وحشت زدگی چیست؟
ترس (fear) در حضور يک تهديد كه به آساني قابل شناسايي است روی ميدهد.
اضطراب (anxiety) احساسِ هراس يا خوفِ مبهم است كه حتي به هنگام عدم حضور هرگونه تهدیدِ به آسانی قابل شناسایی روی ميدهد.
وجه تشابه اين دو، نشانه های فيزيولوژيك مشترك است.
اضطراب را میتوان اينگونه تعريف كرد: يك احساس پيچيده تر از ترس، خوف، تنش، يا بیتابی و قراری که دليل آن اين است كه فرد احساس خطر ميكند، يا يک رويداد خطرناك را پيش بينی ميكند، و انتظارِ آن را دارد.
وحشت زدگي(panic) عبارت است از افزايشِ ناگهاني و سريع اضطراب شديد و متمركز كه در عرض چند ثانيه به اوج خود ميرسد، و خودجوش است.
اختلال جدایی:
اختلال اضطراب جدایی separation anxiety disorder نوعي اختلال روانی است كه در آن فرد به علت جدا شدن از خانه يا از افرادی كه به آنها وابستگی عاطفی زیادی دارد(پدر، مادر، پدربزرگ، و…) به شدت مضطرب میشود.
اضطراب جدايي ميتواند در جنبه های مختلف زندگي (مثلا در عملكرد تحصيلی يا اجتماعی) نابساماني شديدی به وجود آورد.
اضطراب جدایی در نوزادان یک مرحله رشدی طبيعی است كه در نوزادان سالم با “دلبستگی امن” روی میدهد.
كودكان مبتلا به اختلال اضطراب جدايی ، بعدها، با احتمال بيشتر به ADHD ، اختلال دوقطبی، اختلال وحشتزدگی، و ساير اختلالات مبتلا میشوند.
اختلال جدايي معمولا در ١٢ تا ١٨ ماهگی روی ميدهد، اما اختلال جدایی برای اولين بار معمولا در سال های پيش دبستانی مشاهده می شود.
(يكي از معيارهاي DSM-IV ، شروع اين اختلال تا قبل از ١٨ سالگي بود اما در DSM-5 اين معيار حذف شده است.)
علائم اختلال اضطراب جدایی:
ترس يا اضطراب نامتناسب با رشد و بيش از اندازه درباره جدایی از کسانی كه فرد به آنها دلبسته است، به طوری كه توسط حداقل سه مورد زير مشخص می شود:
ناراحتی بيش از حد مكرر هنگام پيش بينی يا تجربه كردن جدايی از خانه يا از اشخاص دلبسته اصلی و نزدیک.
نگرانی دائم و بيش از حد در مورد از دست دادن اشخاص دلبسته اصلی يا درباره وارد شدن صدمه احتمالی. مانند بیماری، جراحتی یا بلایایی که منجر به مرگ می شوند.
نگراني دائم و بيش از حد در مورد واقعه ناگوار (مثل گم شدن، مورد آدم ربایی قرار گرفتن، تصادف كردن، مرگ) در کل بلایایی که باعث شود بین فرد و طرف مقابل جدایی بیفتد.
اكراه يا امتناع مداوم از بيرون رفتن، دور شدن از خانه رفتن به مدرسه رفتن به محل كار، يا جای ديگر به علت ترس از جدایی.
درباره آپراکسی گفتار و راه‌های درمانی آن بدانید.
ترس يا بی میلی مداوم و بيش از حد در مورد تنها يا بدون اشخاص دلبسته بودن در خانه يا محيط های ديگر.
بی میلی يا امتناع مداوم در خوابيدن دور از خانه يا به خواب رفتن بدون نزدیک بودن به شخص دلبسته اصلی.
كابوس های مكرر كه موضوعات جدايي را در بر دارند.
شکایت های مكرر نشانه های جسمانی (مثل سردرد، دل دارد، تهوع، استفراغ) وقتی از فرد دلخواهشان جدا می شوند و یا چند ساعتی دور هستند.
نکته ای که قابل به عرض است این است که اين ترس، اضطراب يا اجتناب مداوم است، به طوری که حداقل ٤ هفته در كودكان و نوجوانان و معمولاً ٦ ماه يا بيشتر در بزرگسالان ادامه می يابد.
اين اختلال، در عملكرد اجتماعی، تحصیلی، شغلی، يا زمينه های مهم ديگر مشکل ایجاد می کند.
علائم این اختلال ممکن است در اختلالات روانی دیگر نیز دیده شود. مثلا امتناع از ترک كردن خانه به علت مقاومت بيش از حد در برابر تغيير در اختلال طيف اوتيسم؛ هذيان ها يا توهمات مربوط به جدايي در اختلالات روان پريشی؛ امتناع از بيرون رفتن بدون همراه قابل اعتماد در آگورافوبیا، نگرانی ها درباره بیماری يا صدمه ديگر كه برای افراد مهم ديگر روی دهند در اختلال اضطراب فراگير، نگرانی ها درباره مبتلا بودن به يک بیماری در اختلال بيماری و.. دیده می شوند.