بررسی اجمالی رشد تاخیری:
تاخیر رشد زمانی اتفاق می افتد که کودک با سرعت طبیعی، متناسب با سن خود رشد نمی کند. این تاخیر ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه ای مانند کمبود هورمون رشد یا کم کاری تیروئید باشد. در برخی موارد، درمان زودهنگام می تواند به کودک کمک کند تا به قد طبیعی یا نزدیک به نرمال برسد.
اگر فکر می کنید فرزندتان با سرعت طبیعی رشد نمی کند، حتما به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است نشانه ای از سایر بیماری های جسمی باشد.
علائم مرتبط با تاخیر در رشد:
اگر کودک شما کوچکتر از سایر کودکان هم سن خود است، ممکن است مشکل در رشد داشته باشد. اگر کوچکتر از 95 درصد کودکان هم سن خود باشند و سرعت رشد آنها کند باشد، معمولاً یک بیماری و خلل در سلامتی در نظر گرفته می شود.
تاخیر رشد نیز ممکن است در کودکی که قد او در محدوده طبیعی است، اما سرعت رشدش کند شده است، تشخیص داده شود.
بسته به علت اصلی تاخیر رشد، ممکن است علائم دیگری نیز برای این اختلال وجود داشته باشند:
اگر آنها اشکال خاصی از کوتاهی قد داشته باشند، اندازه بازوها یا پاهای آنها ممکن است نسبت به تنه آنها غیرعادی باشد.
اگر سطح هورمون تیروکسین پایین باشد، ممکن است از دست دادن انرژی، یبوست، خشکی پوست، خشکی مو و حرارت بالای بدن داشته باشند.
اگر سطوح پایینی از هورمون رشد (GH) داشته باشند، بر رشد صورت آنها تأثیر می گذارد و باعث می شود که به طور غیر طبیعی کم سن به نظر برسند.
اگر تاخیر در رشد آنها به دلیل بیماری معده یا روده باشد، ممکن است خون در مدفوع آن ها دیده شود. همچنین اسهال، یبوست، استفراغ یا حالت تهوع داشته باشند.
علل تاخیر در رشد:
تاخیر در رشد می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. شایع ترین علل عبارتند از:
سابقه خانوادگی در کوتاهی قد:
اگر والدین یا سایر اعضای خانواده قد کوتاهی داشته باشند، رشد کودک با سرعت کمتری نسبت به همسالان خود معمول است. تاخیر در رشد به دلیل سابقه خانوادگی نشانه ای از یک مشکل اساسی نیست. ممکن است کودک فقط به دلیل ژنتیک کوتاه تر از حد متوسط باشد.
تاخیر رشد ساختاری:
کودکان مبتلا به این بیماری کوتاه تر از حد متوسط هستند اما با سرعت طبیعی رشد می کنند. آنها معمولا “سن استخوانی” تاخیری دارند، به این معنی که استخوان هایشان با سرعت کمتری نسبت به سنشان بالغ می شود. آنها همچنین دیرتر از همسالان خود به بلوغ می رسند. این منجر به قد کوتاه تر از حد متوسط در سال های اولیه نوجوانی می شود، اما آن ها در بزرگسالی به همسالان خود می رسند.
(سن استخوانی: سنی که براساس ظاهر شدن مراکز استخوانی، به ویژه در مچ دست، تعیین می شود و ممکن است با سن واقعی و تقویمی مغایرت داشته باشد)
کمبود هورمون رشد:
در شرایط عادی، هورمون رشد (GH) باعث رشد بافت های بدن می شود. کودکانی که کمبود نسبی یا کامل هورمون رشد (GH) دارند، نمی توانند رشد سالمی داشته باشند.
رسیدن به نقطه جوش یا کج خلقی: کدام یک است؟
کم کاری تیروئید:
نوزادان یا کودکان مبتلا به کم کاری تیروئید دارای غده تیروئید کم کار هستند. تیروئید مسئول ترشح هورمون هایی است که باعث رشد طبیعی می شوند، بنابراین تاخیر در رشد نشانه احتمالی کم کاری تیروئید است.
سندرم ترنر:
سندرم ترنر (TS) یک بیماری ژنتیکی است که زنانی را تحت تاثیر قرار می دهد که بخشی یا تمام یک کروموزوم X را از دست داده اند. TS تقریباً 1 نفر از هر 2500 زن را تحت تأثیر قرار می دهد. در حالی که کودکان مبتلا به TS مقادیر طبیعی هورمون رشد (GH) تولید می کنند، بدن آنها به طور موثر از آن استفاده نمی کند.
سایر علل تاخیر در رشد:
علل کمتر شایع تاخیر در رشد عبارتند از:
سندرم داون: یک بیماری ژنتیکی است که در آن افراد به جای 46 کروموزوم معمول، 47 کروموزوم دارند.
دیسپلازی اسکلتی: گروهی از اختلالات که منجر به ایجاد مشکلاتی در رشد استخوان می شود.
انواع خاصی از کم خونی: مانند کم خونی سلول داسی شکل
بیماری های کلیوی، قلبی، گوارشی یا ریوی
مصرف برخی داروها توسط مادر در دوران بارداری
تغذیه ضعیف
استرس شدید
تشخیص تاخیر در رشد:
پزشک کودک شما با گرفتن یک تاریخچه پزشکی دقیق شروع می کند. آنها اطلاعاتی در مورد سابقه سلامت شخصی و خانوادگی فرزند شما جمع آوری می کنند، از جمله:
بارداری مادر
قد و وزن کودک در بدو تولد
قد سایر افراد خانواده شان
اطلاعات در مورد سایر اعضای خانواده که تاخیر در رشد را تجربه کرده اند.
پزشک همچنین رشد کودک تان در شش ماهه اول زندگی اش را بر روی نمودار اندازه می گیرد و نمودار رشدی مخصوص به او را ترسیم می کند.