روش های بازشناسی کلمه:
رمز گشایی:
آخرین روش:
تمرین کلمه های رایجک: در ابتدای آموزش خواندن باید تلاش کرد تا از کلمه هایی استفاده شود که دانش آموزان بیشتر با آن سروکار داشته اند. در ابتدای آموزش، معلم باید فهرستی از کلمات رایج را فراهم کند و در هر جلسه، تعدادی از آن ها را آموزش دهد. باید ملاک هایی چون کاربردی و آسان بودن را در انتخاب این کلمه ها مدنظر قرار داد. به طور کلی اسم ها آسان تر یاد گرفته می شوند. علاوه بر نظارت بر خواندن و ارتباط بین حرف-صدا باید توجه داشت که دانش آموزان، معنای کلمه های جدید را یاد بگیرند. قبل از این که معنی کلمه جدید در متن بکار برده شود، دانش آموز باید با صداها و معنای آن آشنا شود. تعدا کلماتی که در یک جلسه تدریس می شود، باید با توجه به توانایی های دانش آموز باشد. هنگامی که کلمات مشابه به دانش آموز یاد داده می شود، باید به تفاوت های میان آن ها تاکید کرد.
روان خواندن:
روان خواندن یعنی توانایی خواندن متن با سرعت و دقت مناسب.
مولفه های آموزش روانی خواندن متعدند:
از جمله: افزایش توانایی بازشناسی خودکار کلمه ها، پاراگراف بندی مناسب متن، توجه به علائم متن
ارزیابی روانی خواندن:
بررسی دو یا سه متن نا آشنا
مدت زمان ارزیابی: یک تا سه دقیقه
اگر دانش آموز نتوانست ظرف 3 ثانیه کلمه ای را بخواند آن را تلفظ کنید.
انواع خطاها: تلفظ نادرست، وارونه کردن کلمات، حذف کلمه، مکث بیش از 3 ثانیه
افزودن کلمه به متن، اصلاح کلمه و تکرار آن از موارد خطا بشمار نمی آیند.
چگونگی خواندن (کلمه به کلمه یا متصل)، توجه به علائم متن، مکث های مکرر و نحوه شروع خواندن. نکته مهم این است که توجه داشته باشید که این موارد خطا نیستند ولی برای بررسی دقیق تر به کار می روند.
برای اینکه تعداد کلمه هایی که صحیح خوانده اند را محسابه کنیم باید از مجموعه کلمه های متن، تعداد خطاها را کم کنیم و بر مدت زمان خواندن تقسیم کنیم.
راهبردهای بهبود روان خواندن:
خواندن متن با صدای بلند، تکرار و خواندن گروهی
خواندن متن با صدای بلند: معلم متن را با صدای بلند می خواند و دانش آموز ضمن نگاه کردن به متن به معلم گوش می دهد.
فواید خواندن با صدای بلند:
ارائه الگو
رشد خزانه واژگان
ایجاد انگیزه
تکرار: به کار گیری پیوسته راهبرد تکرار موجب افزایش سرعت و دقت خواندن و درک مطلب می شود. در انتخاب متن ابتدا باید سطح خواندن دانش آموز تعیین شود. مثلاْ از متن هایی شروع کرد که واجد 50 تا 200 کلمه باشند.
هر متن باید سه تا پنج بار خوانده شود.
برای درک بهتر دانش آموز می توان کلمه ها و عبارات مشکل متن را قبل از خواندن آن شرح داد. تمرین روانی کلامی باید در جلسه های کوتاه مدت (10 تا 15 دقیقه) و به کرات صورت گیرد. بهتر است دانش آموز در تعیین اهداف آموزشی مشارکت داشته باشد و پیشرفت خود را نیز ثبت کند.
خواندن گروهی: برای دانش آموزانی که در درک مطلب مشکل ندارند ولی در شناسایی کلمه ها و سرعت خواندن مشکل دارند.
اجرا در سه مرحله:
خواندن معلم
خواندن دانش آموزان و معلم با یکدیگر
خواندن دانش آموزان
درک مطلب:
دریافت معنای متن از طریق تلفیق اطلاعات موجود در متن با دانش پیشین خواننده که مستلزم به کار گیری مهارت ها و راهبردهای شناختی پیچیده ای است که خواننده به واسطه آن ها با متن و معنای آن تعامل پیدا می کند.
دلایل متعدی برای مشکلات درک مطلب مطرح است:
توجه مفرط به بازشناسی کلمه ها
توجه به سرعت خواندن
مشکل در شناخت دستور زبان
ناتوانی در تلفیق مطالب موجود در متن با دانش پیشین
فقدان مهارت فراشناختی نظارت بر درک مطلب
آموزش درک مطلب:
درک مطلب کلمه- درک مطلب جمله- درک مطلب متن
درک مطلب کلمه:
از طریق:
کاربرد کلمه در جمله
تطابق کلمه با تصویر
درباره تاثیر نوع و نحوه بیان مطلب بر رفتار عاطفی کودک بدانید.
درک مطلب جمله:
درک روابط میان کلمه ها در جمله
مثال: مینا خواهر مریم است، او در اداره دارایی کار می کند.
برای شناخت اینکه ”او“ به چه کسی اشاره دارد نیاز به درک روابط بین کلمات است.
درمان: تمرین روی نحو و دستور زبان
درک مطلب متن: توانایی ارتباط دادن جمله های یک متن و استخراج معنا از آن
درمان: شروع از متن های کوتاه و ساده و به تدریج استفاده از کلمات و ساختارهای نحوی پیچیده
برخی از راهبردهای افزایش درک مطلب:
راهبردهای دیداری:
تصویرسازی ذهنی: متنی را که خوانده در ذهن مجسم کند و جنبه های مختلف آن مانند مکان، زمان و چگونگی آن را تصویرسازی کنند.
ترسیم نقشه معنایی: خلاصه ای از مطالب درسی به صورت جدول، نمودار یا نقشه ارائه می شود. ابتدا درمانگر می تواند نقشه را ترسیم کرده کودک آن را تکمیل کند سپس کودک تمامی آن را ترسیم کند.
آموزش چهارچوب بندی شده: در این روش قبل، بعد و حین آموزش تکالیفی داده می شود. مثلا قبل از شروع خواندن دانش آموز باید با اندیشیدن در مورد عنوان متن محتوای آن را پیش بینی کند و حین خواندن متن مفاهیم اصلی را بیابند و سپس آن را خلاصه کنند و در نهایت متن خوانده شده را ارزشیابی کنند.
ارائه توضیح اضافی و تصویر در متن:
پیش خوانی پیش بینی و فعال کردن دانش پیشین
بارش فکری: معلم محرک مناسب شامل کلمه، عبارت، تصویر، شعر، متن کوتاه را برای جلب توجه دانش آموز به موضوع اصلی ارائه می کند.
دانش آموزان کلمه، عبارات یا هر مورد دیگری را که به یاد آوردند بیان می کنند سپس این موارد طبقه بندی می شود.
طرح پیش خوانی متن: ارایه محرک، بیان نظرات، ارائه سوال، تغییر و اصلاح اطلاعات دانش آموز
مرور اجمالی متن: قبل از خواندن متن اصلی، خلاصه ای از آن همراه با پرسش هایی در مورد آن در اختیار دانش آموز قرار می گیرد.